Làm thế nào để viết một SOP ấn tượng: SHOW DON’T TELL

Viết Statement of Purpose (SOP) là một trong những bước quan trọng và thách thức nhất trong quy trình ứng tuyển du học. SOP không chỉ là nơi để bạn trình bày lý do chọn ngành học mà còn là cơ hội để bạn thể hiện cá tính, năng lực, và mục tiêu của mình thông qua câu chuyện cá nhân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cách viết SOP ấn tượng bằng cách sử dụng nghệ thuật kể chuyện.

Trở ngại lớn nhất khi viết SOP

Một trong những trở ngại lớn nhất đối với mình khi viết SOP là làm sao để câu chuyện của mình trở nên độc đáo và cuốn hút. Lúc mình viết SOP, mình luôn đặt câu hỏi, làm sao để câu chuyện mình kể phải là một câu chuyện mạch lạc, có ý nghĩa, và thể hiện rõ ràng lý do tại sao mình xứng đáng với cơ hội du học. Khó nhất là ở khâu chọn chuyện. Đối với mình, nó là những mảnh ghép rời rạc khiến mình cảm thấy rất khó để có thể ghép nối lại thành một chỉnh thể. Đối với các bạn khác, đó có thể là khó khăn trong việc chọn lọc câu chuyện bạn cảm thấy xứng đáng để đưa vào bài luận. Nhưng thường, đa số các bạn mentee tìm đến mình, bạn cảm thấy profile mình không có quá nhiều điều đặc biệt để kể.

Tin mình đi! Ai cũng có câu chuyện để kể

Chúng ta kể chuyện hàng ngày, hàng giờ, chuyện to, chuyện nhỏ, chuyện khôi hài, chuyện có ý nghĩa, chuyện drama, v.v Và chúng ta thừa có câu chuyện để kể. Điều quan trọng ở đây, là chúng ta kể nó ra sao. Và dưới đây là câu chuyện mình đã thuyết phục được thành công hai hội đồng đồng tuyển chọn học bổng Úc (AAS) và Mỹ (Fulbright) năm 2021.

Kể như thế nào cho “hút” trong phần mở đầu SOP?

Tương tự cách viết mở đầu cho một email hoặc một lá thư gửi đến người lạ, thường trong mở đầu của SOP, mình nên viết làm sao để người đọc hiểu được mình là ai, đến từ đâu, mối quan tâm của mình, và tại sao mình muốn du học hoặc apply học bổng. Đương nhiên là chúng ta có thể chọn giới thiệu Xin chào, em tên là A, nhà em ở khu H, em muốn apply học bổng vì bla bla bla, nhưng không ai làm thế.

Đây là cách mình vào bài (Mình xin kể tóm nội dung): Mình kể lại một trải nghiệm mình không thể nào quên khi mình có cơ hội được đi thăm trường quốc tế Úc mấy năm về trước. Trong một tiết học sinh, thầy giáo đứng trên bục giảng với một con rắn quấn quanh tay. Các học sinh vây xung quay, thích thú khi được chạm vào con rắn, vừa được nghe, đặt câu hỏi về tập tính của rắn. Mình chưa từng thấy phương pháp giảng dạy thực tiễn và sâu sắc đến như vậy. Mình nhớ lại thời đi học của mình ở Việt Nam, chỉ có đọc chép mà không hề có trải nghiệm thực tế. Mình mong muốn mang lại cho trẻ em có hoàn cảnh như mình cơ hội học tập tốt hơn.

Bạn thấy đoạn mở đầu như thế nào? Nếu bạn nhắm mắt lại, bạn có hình dung được hình ảnh con rắn như thế nào không? Bạn có thấy gương mặt hồ hởi của các học sinh không? Bạn có cảm nhận được không khí sôi nổi của lớp học không? Đó là nghệ thuật SHOW DON’T TELL, sẽ giúp tạo sự khác biệt cho bài luận của bạn.Tham gia vào các khóa học của DEDU để xem và được phân tích trực tiếp bài luận đạt đúp hai học bổng chính phủ của mình.

Thuyết phục ban giám khảo như thế nào cho phần thân bài?

Sau khi giới thiệu bản thân, hãy tập trung vào cách bạn đã phát triển năng lực của mình thông qua những trải nghiệm đó. Với mình, mình kể về dự án "Beyond Border" mà mình sáng lập, giúp kết nối học sinh và các em nhỏ ở vùng sâu vùng xa để học tiếng Anh. Ban đầu mình tự dạy, sau đó kêu gọi được 13 giáo viên và các tình nguyện viên tham gia dạy online cho hơn 120 em nhỏ. Đây là dự án rất ý nghĩa và mình thấy tự hào khi các em dần tự tin hơn trong việc học tiếng Anh.

Chẳng hạn, bạn có thể chia sẻ về cách bạn đã cải thiện kỹ năng lãnh đạo và làm việc nhóm khi làm việc trong dự án tình nguyện. Điều này không chỉ cho thấy năng lực mà còn thể hiện sự trưởng thành và quyết tâm của bạn.

Nói về mục tiêu, dự định tương lai cho phần kết

Đây là phần hứa hẹn. Nó nên thực tế, có cơ sở và cũng nên có tầm nhìn. Bạn hãy nói về mục tiêu và dự định tương lai của bạn. Hãy chia sẻ về những gì bạn mong muốn đạt được trong ngành học của mình và cách bạn dự định áp dụng những kiến thức đó vào thực tế. Điều này sẽ giúp hội đồng tuyển sinh thấy được sự cam kết và tầm nhìn dài hạn của bạn.

Khi nào nên bắt đầu viết SOP?

Nên bắt đầu viết SOP ít nhất 3-6 tháng trước hạn nộp hồ sơ. Điều này giúp bạn có đủ thời gian để suy nghĩ, viết nháp, và chỉnh sửa. Việc viết SOP là một quá trình đòi hỏi sự cân nhắc và tinh tế, do đó, đừng vội vàng mà hãy dành thời gian để đảm bảo rằng câu chuyện của bạn được trình bày một cách tốt nhất.

SOP có một công thức chung không?

Không có một công thức cố định cho SOP, nhưng có một số yếu tố chung mà bạn nên lưu ý: mở đầu hấp dẫn, nội dung mạch lạc, câu chuyện có ý nghĩa, và kết thúc mạnh mẽ. SOP là cơ hội để bạn thể hiện bản thân, vì vậy hãy viết với giọng văn của chính bạn và trung thực với câu chuyện của mình.

Lưu ý và lời kết

Cuối cùng, bạn hãy nhớ kiểm tra lại SOP để đảm bảo không có lỗi chính tả hay ngữ pháp. Bạn cũng nên nhờ người khác đọc và góp ý để có cái nhìn khách quan. SOP là bước quan trọng quyết định sự thành công trong việc ứng tuyển du học/học bổng, vì vậy hãy đầu tư thời gian và công sức để tạo ra một bản SOP ấn tượng nhất, bạn nhé.

Đây là bài luận mẫu kèm phần phân tích của mình, bạn có thể download về để tham khảo.

Nếu bạn đọc xong bài này, nhưng vẫn chưa tìm được câu chuyện phù hợp hoặc chưa biết SHOW DONT TELL như thế nào đối với câu chuyện của mình, hãy đăng kí DEDU Mentoring 1-1 để DEDU có thể Khai vấn Câu chuyện Học bổng hoặc Coach Viết luận giúp bạn có được một SOP thật ấn tượng nhé!